📅 Dydd Mercher | 🕐 13:00–14:00
🔗 Cliciwch yma i ymuno â’r cyfarfod ar MS Teams
Mae Olrhain Ffynhonnell Microbaidd (MST) yn dechneg hollbwysig sy’n dod i’r amlwg a ddefnyddir i nodi a phriodoli tarddiad halogiad carthion mewn systemau dŵr, boed o ffynonellau dynol, da byw, neu fywyd gwyllt. Mae’r broses yn cynnwys canfod a meintioli segmentau DNA sy’n benodol i rywogaethau penodol neu grŵp o rywogaethau mewn samplau dŵr crynodedig. Fe wnaethom gymhwyso’r dull hwn yng Nghymru i ddeall ffynhonnell llygredd mewn traethau arfordirol, ardaloedd cynaeafu pysgod cregyn a ffynonellau dŵr yfed. Unwaith y bydd y ffynhonnell yn hysbys, gellir cynllunio ymyriadau wedi’u targedu, e.e. atgyweirio seilwaith, gwella arferion rheoli tir, neu addasu prosesau trin, i amddiffyn iechyd y cyhoedd a’r amgylchedd yn well.
Ynglŷn â’r Siaradwr
Mae Dr Kata Farkas yn Brif Ymgynghorydd mewn Microbioleg yn WRc ac yn Gymrawd Ymchwil Anrhydeddus ym Mhrifysgol Bangor. Gyda dros 15 mlynedd o brofiad mewn microbioleg amgylcheddol, mae hi’n arbenigo mewn asesu risg microbaidd a defnyddio offer moleciwlaidd ar gyfer olrhain pathogenau mewn dŵr gwastraff a’r amgylchedd dyfrol. Mae Kata wedi arwain rhaglenni cenedlaethol ar epidemioleg sy’n seiliedig ar ddŵr gwastraff ac olrhain ffynonellau microbaidd, gan gefnogi iechyd y cyhoedd a diogelu’r amgylchedd ledled Cymru a’r DU. Mae ei gwaith yn pontio gwyddoniaeth a pholisi, gyda ffocws cryf ar ymgysylltu â rhanddeiliaid a throsi ymchwil yn atebion ymarferol.